158 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı, Bu Hesap, yangın, deprem, su basması gibi doğal afetler ve bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak, teknolojik gelişmeler ve moda değişiklikleri nedenleriyle stokların fiziki ve ekonomik değerlerinde önemli azalışların ortaya çıkması veya bunların dışında diğer nedenlerle stokların piyasa fiyatlarında düşmelerin meydana gelmesi dolayısıyla, kayıpları karşılamak üzere ayrılan karşılıkların izlendiği hesaptır.
158 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabının İşleyişi : Stok değer düşüklüğü tespit edildiğinde bu hesaba alacak kaydedilir, 654 Karşılık Giderleri Hesabı da borç olarak kaydedilir. Karşılık ayrılan stok kaleminin işletme içinde kullanılması ya da satılması halinde; ilgili stok hesabının alacağı ile karşılaştırılarak daha önce ayrılan karşılık 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar Hesabına aktarılarak kapatılır.
|
BORÇ
|
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI
|
ALACAK
|
|
AZALIŞLAR
( – )
|
ARTIŞLAR
( + )
|
|
BORÇ BAKİYE
|
|
ALACAK BAKİYE
|
|
Örnek Uygulama 1 : Kafkasya Limited Şirketi 44.000 TL'lik değeri düşen ticari mallar için aynı tutarda karşılık ayırmıştır.
Değeri Düşen Ticari Mallar:
1) 44.0000 TL Satılmıştır.
2) 30.000 TL Satılmıştır.
3) 50.000 TL Satılmıştır.
4) Satılmadığından Kayıtlardan Silinmiştir.
DEĞERİ DÜŞEN STOKLAR İÇİN KARŞILIK AYRILMASI :
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
1
|
654 KARŞILIK GİDERLERİ HESABI
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI
Değeri Düşen Mallara Karşılık Ayrılması Kaydı
|
44.000
|
44.000
|
|
TOPLAM
|
44.000
|
44.000
|
Yukarıdaki örnekteki değeri düşen ticari malların satışı ve kayıttan silinmesine ilişkin günlük defter kayıtları Aralıklı Envanter Yöntemi ve Sürekli Envanter Yöntemilerine Göre Yapılacaktır.
ARALIK ENVANTER YÖNTEMİNE GÖRE :
Değeri Düşen Stokların 44.000 TL Satılması :
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
1
|
100 KASA HESABI
100.01 TL Kasası
600 YURTİÇİ SATIŞLAR HESABI
391 HESAPLANAN KDV HESABI
Peşin Mal Satışı Kaydı
|
51.920
|
44.000
7.920
|
|
TOPLAM
|
51.920
|
51.920
|
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
2
|
654 KARŞILIK GİDERLERİ HESABI
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI
Değeri Düşen Mallara Karşılık Ayrılması Kaydı
|
44.000
|
44.000
|
|
TOPLAM
|
44.000
|
44.000
|
Değeri Düşen Stokların 30.000 TL Satılması :
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
1
|
100 KASA HESABI
100.01 TL Kasası
600 YURTİÇİ SATIŞLAR HESABI
391 HESAPLANAN KDV HESABI
Peşin Mal Satışı Kaydı
|
35.400
|
30.000
5.400
|
|
TOPLAM
|
35.400
|
35.400
|
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
2
|
654 KARŞILIK GİDERLERİ HESABI
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI
Değeri Düşen Mallara Karşılık Ayrılması Kaydı
|
30.000
|
30.000
|
|
TOPLAM
|
30.000
|
30.000
|
Değeri Düşen Malın 50.000 TL Satılması :
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
1
|
100 KASA HESABI
100.01 TL Kasası
600 YURTİÇİ SATIŞLAR HESABI
391 HESAPLANAN KDV HESABI
Peşin Mal Satışı Kaydı
|
59.000
|
50.000
9.000
|
|
TOPLAM
|
59.000
|
59.000
|
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
2
|
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR HESABI
Değeri Düşen Mallara Karşılık İptal Kaydı
|
44.000
|
44.000
|
|
TOPLAM
|
44.000
|
44.000
|
Satılamayan Değeri Düşen Stokların Kayıtlardan Çıkarılması :
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
1
|
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI
153 TİCARİ MALLAR HESABI
Değeri Düşen Malın Kayıtlardan Çıkarılması Kaydı
|
44.000
|
44.000
|
|
TOPLAM
|
44.000
|
44.000
|
NOT : Aralıklı Envanter yönteminde, dönem boyunca satılan ticari malların maliyet devri toplam olarak yıl sonunda stok değer düşüklüğü karşılığı hesabının değerlemesi sırasında esas alınır.
SÜREKLİ ENVANTER YÖNTEMİNE GÖRE :
Değeri Düşen Stokların 44.000 TL Satılması :
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
1
|
100 KASA HESABI
100.01 TL Kasası
600 YURTİÇİ SATIŞLAR HESABI
391 HESAPLANAN KDV HESABI
Peşin Mal Satışı Kaydı
|
51.920
|
44.000
7.920
|
|
TOPLAM
|
51.920
|
51.920
|
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
2
|
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI
621 SATILAN TİCARİ MALIN MALİYETİ HESABI
153 TİCARİ MALLARHESABI
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR HESABI
Değeri Düşen Malların Karşılık İptal Kaydı
|
44.000
44.000
|
44.000
44.000
|
|
TOPLAM
|
88.000
|
88.000
|
Değeri Düşen Stokların 30.000 TL Satılması :
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
1
|
100 KASA HESABI
100.01 TL Kasası
600 YURTİÇİ SATIŞLAR HESABI
391 HESAPLANAN KDV HESABI
Peşin Mal Satışı Kaydı
|
35.400
|
30.000
5.400
|
|
TOPLAM
|
35.400
|
35.400
|
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
2
|
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI
621 SATILAN TİCARİ MALIN MALİYETİ HESABI
153 TİCARİ MALLARHESABI
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR HESABI
Değeri Düşen Malların Karşılık İptal Kaydı
|
44.000
30.000
|
44.000
30.000
|
|
TOPLAM
|
74.000
|
74.000
|
Değeri Düşen Stokların 50.000 TL Satılması :
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
1
|
100 KASA HESABI
100.01 TL Kasası
600 YURTİÇİ SATIŞLAR HESABI
391 HESAPLANAN KDV HESABI
Peşin Mal Satışı Kaydı
|
59.000
|
50.000
9.000
|
|
TOPLAM
|
59.000
|
59.000
|
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
2
|
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI
621 SATILAN TİCARİ MALIN MALİYETİ HESABI
153 TİCARİ MALLARHESABI
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR HESABI
Değeri Düşen Malların Karşılık İptal Kaydı
|
44.000
44.000
|
44.000
44.000
|
|
TOPLAM
|
88.000
|
88.000
|
Satılamayan Değeri Düşen Stokların Kayıtlardan Çıkarılması :
|
|
AÇIKLAMA
|
TUTAR
|
|
BORÇ
|
ALACAK
|
|
1
|
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI
153 TİCARİ MALLAR HESABI
Değeri Düşen Malın Kayıtlardan Çıkarılması Kaydı
|
44.000
|
44.000
|
|
TOPLAM
|
44.000
|
44.000
|
159 Verilen Sipariş Avansları Hesabı Açıklaması Muhasebeleştirilmesi
İlgili
