373 Maliyet Giderleri Karşılığı Hesabı, Aylık Maliyetlerin saptanmasında gelecek aylarda kesin tahakkuku yapılacak giderlerden aylık maliyetlere pay verilmesinde, amortismanlar, tamir bakım, ikramiyler, finansman giderleri ve benzeri giderlere ilişkin tahmini gider karşılıkları pasif karakterli 373 Maliyet Giderleri Karşılığı Hesabında takip edilir.

 

 

373 Maliyet Giderleri Karşılığı Hesabı İşleyişi : Aylık Maliyetlere yüklenen tahmini gider karşılıkları bu hesabın Alacağına, ilgili masraf hesabının da Borcuna Kaydedilir. Tahmini olarak yüklenen giderlerin kesin tutarları belli olduğunda bu hesaba Borç Kaydedilir.

 

 

BORÇ	373 MALİYET GİDERLERİ HESABI				ALACAK
AZALIŞLAR ( – )			ARTIŞLAR ( + )
BORÇ BAKİYE			ALACAK BAKİYE

 

 

 

373 Maliyet Giderleri Karşılığı Hesabı Örnekleri :

 

 

Örnek Uygulama 1 : Kafkasya Limited Şirketi yıl sonu ortaya çıkacak olan elektrik giderini aylık olarak maliyete eklemek istediğinden tahmin edilen tutar 12 aya bölünmüştür. Bu hesaplama sonucu aylık 1.000 TL elektrik gideri olacağı tahmin edilmiştir. Yıl sonu kesinleşen elektrik gideri ise 15.000 TL'dır.

 

 

	AÇIKLAMA	TUTAR
		BORÇ	ALACAK
1	770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HESABI 770.01 Elektrik Faturası Giderleri                                373 MALİYET GİDERLERİ HESABI    Aylık Maliyet İçin Karşılık Ayrılması Kaydı	1.000	1.000
	TOPLAM	1.000	1.000

 

 

 

BORÇ	373 MALİYET GİDERLERİ HESABI				ALACAK
–			1.000
BORÇ BAKİYE		–	ALACAK BAKİYE	1.000

 

 

Yukarıdaki yevmiye maddesi kaydını işletme her ay sonu itibariyle yapmak zorundadır. Bu kayıtta dikkat edilmesi gereken husus ilgili yedili hesaptır. Yukarıdaki örnekte ticari bir işletmenin 7/A sistemine göre kaydı yapılmıştır. Bu ticari İşletme 7/B sistemine göre kayıt yapsaydı 770 yerine 793 Nolu Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler Hesabını Kullanacaktı.

 

 

 

	AÇIKLAMA	TUTAR
		BORÇ	ALACAK
2	770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HESABI 373 MALİYET GİDERLERİ KARŞILIĞI HESABI 191 İNDİRİLECEK KDV HESABI                              100 KASA HESABI    Elektrik Faturasının Ödenmesi Kaydı	3.000 12.000   2.700	17.700
	TOPLAM	17.700	17.700

 

 

Her ay yapılan kayıt ile 373 Nolu hesabın alacak bakiyesi dönem sonunda 12.000 TL olmaktadır. Dönemin sonunda ise gerçekleşen 15.000 TL elektrik gideri olduğuna göre yapılması gereken yevmiye maddesinde ilk önce 373 Nolu hesabın kapatılması ortaya çıkan fazlalığında yine ilgili 7'li hesaba atılmasıdır. Yazılacak yevmiye maddesinin Alacak tarafına ise giderini ödenmesinden dolayı 100 Kasa Hesabı yazılmıştır. KDV tutarı da gelen elektrik faturası üzerinden hesaplanacağına göre 2.700 TL olan bu tutar 191 İndirilecek KDV hesabının borcuna yazılır.

 

İşletmenin yıl sonu kesinleşen tutarı ayrılan karşılık hesabından daha az olması ihtimalide söz konusu olabilir. Aşağıdaki örnek ilk örneğin devami niteliğindedir.

 

 

Örnek Uygulama 2 : Kafkasya Limited Şirketi yıl sonu ortaya çıkacak olan elektrik giderini aylık olarak maliyetlere katmak istediğinden tahmin edilen tutar 12 Aya bölünmüştür. Bu hesaplama sonucu aylık 1.000 TL elektrik gideri olacağı tahmin edilmiştir. Ancak, işletmenin yıl sonu kesinleşen elektrik gideri 10.0000 TL'dır.

 

 

 

	AÇIKLAMA	TUTAR
		BORÇ	ALACAK
3	373 MALİYET GİDERLERİ KARŞILIĞI HESABI 191 İNDİRİLECEK KDV HESABI     770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HESABI                                100 KASA HESABI    Elektrik Faturasının Ödenmesi Kaydı	12.000    1.800	2.000 11.800
	TOPLAM	13.800	13.800

 

 

 

İşletmenin her ay itibariyle ayırdığı maliyet giderleri karşılığı ile ilgili yevmiye kaydına göre 770 Nolu hesabın bakiyesi yıl sonu 12.000 TL olacaktır. Halbuki kesinleşen tutar 10.000 TL olduğuna göre aradaki farkın 770 Nolu hesaptan düşülmesi gerekeceğinden 2.000 TL 770 Nolu hesap Alacaklı konuma gelecektir.

 

Pasif karakterli 373 Nolu Hesabın Alacak bakiye tutarı, hesabın kapanması için borç tarafına yazılacağından, yazılan kayıtta hesap Borçlandırılmıştır. Gerçekleşen elektrik gideri ve fatura üzerinden oluşan KDV tutarının ödenmesi sonucunda 100 Kasa Hesabında bir azalış olacağından hesap alacaklanacaktır. Böylece hesap dönemi bazında elektrik gideri hem her ay ilgili gider hesabına işlenmiş hem de dönem sonu itibari ile ödemesinin kaydı yapılmıştır.