654 Karşılık Giderleri Hesabı : Bilançonun aktif kalemleri ile ilgili olarak olası bir riski karşılamak üzere ayrılan karşılıklar bu hesabın borcuna kayıt edilir. Bu hesaba kaydedilen bazı karşılıkların vergi uygulamaları açısından gider olarak kabul edilmemesinden dolayı bu tutarların vergi matrahının hesaplanmasında dikkate alınması gerekmektedir.

Hesabın dönem sonundaki bakiye tutarı bu hesabın alacağına kaydedilirken 690 Dönem Karı veya Zararı hesabına borç kaydedilerek hesap dönem sonunda kapatılır.

 

BORÇ	654 KARŞILIK GİDERLERİ HESABI				ALACAK
ARTIŞLAR ( + )			AZALIŞLAR ( – )
BORÇ BAKİYE			ALACAK BAKİYE

 

 

Şüpheli Ticari Alacaklar İçin Karşılık Ayrılması Örnekleri :

 

 

Örnek Uygulama 1 : Kafkasya Limited Şirketinin aktifinde kayıtlı değerleri, 1.250 TL, 500 TL, ve 750 TL olan üç kısa vadeli senetli ticari alacağı dava ve icra konusu yapılmıştır. 500 TL senetli alacak için teminat bulunmaktadır.

 

 

	AÇIKLAMA	TUTAR
		BORÇ	ALACAK
1	128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI HESABI        121 ALACAK SENETLERİ HESABI            Şüpheli Duruma Düşen Senetli Alacakların Kaydı	2.500	2.500
	TOPLAM	2.500	2.500

 

 

Dava ve icra amaşına gelen şüpheli alacaklar için ilk işlem diğer alacaklardan ayrı bir hesaba aktarılarak izlenir.

 

Şüpheli, Teminatsız Ticari Alacak İçin Karşılık Ayrılmaz; Teminatlı alacaklar dava ve icra aşamasına gelmiş olsalar da bu alacaklar için karşılık ayrılmaz. İkinci işlem olarak; teminatsız, garantisiz diğer iki senetli ticari alacak için aşağıdaki işlemle karşılık ayrılır.

 

Teminatsiz Alacak : 2.500 TL – 500 TL : 2.000 TL

 

	AÇIKLAMA	TUTAR
		BORÇ	ALACAK
2	654 KARŞILIK GİDERLERİ HESABI        129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI HESABI            Şüpheli Senetli Alacakları İçin Karşılık Ayrılması Kaydı	2.000	2.000
	TOPLAM	2.000	2.000

 

 

Karşılık Ayrılan Şüpheli Alacağın Aynı Yıl İçinde Tahsil Edilmesi : Karşılık ayrılan şüpheli alacağın tahsil edilen kısmı aşağıdaki kayıtla muhasebeleştirilir.

 

 

	AÇIKLAMA	TUTAR
		BORÇ	ALACAK
3	100 KASA HESABI        128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI HESABI            Karşılık Ayrılan Şüpheli Alacağın Tahsili Kaydı	750	750
	TOPLAM	750	750

 

 

Tahsil Edilen Alacağın Karşılığının İptal Edilmesi : Karşılık Ayrılan senetli alacağın aynı yılda tahsil edilen kısmı  ( 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar Hesabı ) na gelir yazılarak daha önce ayrılan karşılık işlemi iptal edilmiş olur.

 

	AÇIKLAMA	TUTAR
		BORÇ	ALACAK
4	129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI HESABI        644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR HESABI             Karşılık Ayrılan Şüpheli Alacağın Kaydının İptali	750	750
	TOPLAM	750	750

 

 

Karşılık Ayrılan Şüpheli Alacağın İzleyen Yılda Tahsil Edilmesi : Alacak Senedinin tahsil edilebilen kısmı için aşağıdaki muhasebe kaydı yapılır.

 

 

	AÇIKLAMA	TUTAR
		BORÇ	ALACAK
5	100 KASA HESABI        128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI HESABI            Karşılık Ayrılan Şüpheli Alacağın Tahsili Kaydı	1.000	1.000
	TOPLAM	1.000	1.000

 

 

Tahsil Edilen Alacağın Karşılığının İptal Edilmesi : Bir Önceki yılda karşılık ayrıldıktan sonra, izleyen yılda tahsil edilen senetli alacaklar için ( 671 Önceki Dönem Gelir ve Karları Hesabı )na kayıt yapılarak daha önce ayrılan karşılık kaydı iptal edilir.

 

	AÇIKLAMA	TUTAR
		BORÇ	ALACAK
6	129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI HESABI        671 ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE KARLARI HESABI             Karşılık Ayrılan Şüpheli Alacağın Kaydının İptali	1.000	1.000
	TOPLAM	1.000	1.000