Amaç Yönünden Denetim Türleri

Amaç Yönünden Denetim Türleri

 

Amaç Yönünden Denetim Türleri 

 

Mali Tablolar Denetimi : Denetim konusu bilanço ve gelir tablosu yani finansal bilgilerdir. Kullanılan ölçüt ise genel kabul görmüş muhasebe ilkeleridir. Mali tablolar denetiminde, mali tabloların içerdiği finansal bilgiler ile muhasebe ilkeleri karşılaştırılarak aralarındaki uyum saptanır ve mali tabloların doğru ve güvenilir olup olmadığı konusunda elde edilen görüş işletme dışındaki bilgi kullanıcılarına iletilir.

 

Mali tablolar denetiminde temel amaç, mali tabloların genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği hakkında rapor vermek.

 

Uygunluk Denetimi : Bir işletmenin mali niteliktekli işlemlerinin ve faaliyetlerinin, işletme yönetimi, yasama organı ya da diğer çeşitli yetkili kişi ve kuruluşlarca belirlenmiş yöntemlere, kurallara ve mevzuata uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla incelenmesine uygunluk denetimi denir.

 

Uygunluk denetimi özellikle yasa koyucunun işletmelerin uymak zorunda oldukları belge düzenine ya da diğer usullere ilişkin düzenlemelerin yer aldığı vergi usul kanunu hükümlerine uyulup uyulmadığına ilişkin denetim türüdür. Ayrıca işletme yönetimi tarafından uyulması zorunlu tutulan usul kurallara uyulup uyulmadığına ilişkin denetim şekli de bir uygunluk denetimidir.

 

Kamu Kurum ve Kuruluşların mali işlemlerinin ilgili mevzuata uygun olup olmadığının sayıştay tarafından incelenmesi, yine kamu ya da özel kişilere ait olsun olmasın işletmede çalışanların ücret durumunu gösteren bordroların düzenlenip düzenlenmediğine ilişkin olarak sosyal güvenlik kurumu müfettişleri ya da iş müfettişleri tarafından yapılan denetimde uygunluk denetimidir.

 

Faaliyet Denetimi : Bir işletmenin faaliyetlerinin verimliliğini ve etkinliğini değerlemek ve denetlemek amacıyla bu faaliyetlere ilişkin usul ve yöntemlerin uygulanmasının gözden geçirilmesini kapsar. Faaliyet Denetiminde, faaliyet sonuçları verimlilik standartları ile karşılaştırılıp, işletmenin önceden belirlenmiş hedeflere ya da o faaliyet kolı ile ilgili standartlara ulaşıp ulaşmadığı da ölçüldüğünden bu denetim işlemine verimlilik denetimi de denilebilir. Faaliyet denetimi, kamu özel sektör işletmelerinde iç denetçiler tarafından, kamu kuruluşlarında ise kamu denetçileri tarafından yürütülür. Vergi inceleme elemanlarının özellikle imalatçi işletmelerde uyguladıkları randıman oranlarını dikkate alarak yaptıkları denetim de faaliyet denetimi kapsamındadır.

 

İç Denetim : İşletmeye hizmet etmek amacıyla işletmenin faaliyetlerini incelemek ve değerlemek için işletme içinde kurulmuş bağımsız bir denetleme ve değerleme fonksiyonudur. İç denetim kapsamına hem mali nitelikteki işlemler, hemde mali nitelikte olmayan işlemler girmektedir. İç denetimin kapsamına, mali tablolar denetimi, uygunluk denetimi ve faaliyet denetiminin tamamı girebileceği gibi bunlardan bir veya ikisi  ile de sınırlandırılabilir. İç denetimde en önemli amaç işletme çalışanları tarafından yapılabilecek olan hata veya yolsuzlukları önlemek ve yapılmış olanları da tespit etmektir.

Etiketler:

Cevap Yaz