Birinci Dağıtım Yöntemi

Birinci Dağıtım Yöntemi GENEL ÜRETİM MALİYETLERİ : Direkt İlk madde ve malzeme ve direkt işçilik dışında kalan üretimle ilgili tüm giderlerin tamamı 730 Genel Üretim Giderleri Hesabında izlenir.

Bu Hesapta izlenen Giderler Şunlardır ;

 

1. Endirekt Malzeme Giderleri

2. Endirekt İşçilik Giderleri

3. Memur Ücret ve Giderleri

4. Dışarıdan Sağlanan Fayda ve hizmetler

5. Vergi, Resim ve Harçlar

6. Amortisman ve Tükenme Payları

 

Genel Üretim Giderlerinin Tamamı mamule yüklenme açısından Endirekt Giderlerdir. Bu giderlerin mamullere yüklenebilmesi için, bir ölçü ya da kriterin esas alınması gerekir.

 

GENEL ÜRETİM GİDERLERİNİN ÖZELLİKLERİ :

 

1. Maulle Arasında Direkt bir ilişki yoktur. ( Endirekt Maliyettir. )

2. Birbirinden çok farklı Nitelikte Çok farklı maliyet unsurlarından oluşur ( Bir Kısmı Sabit, Bir kısmı değişkendir. )

3. Bir kısmı zaman içinde düzensiz dağılım gösterir. ( İkramiyeler, izin ve tatil ücretleri, ısınma giderleri . )

4. Bir kısmının kesin tutarları ancak yıl sonlarında belirlenebilir. ( Bakım Onarım Giderleri, Amortisman Giderleri )

5. Yıllık tutarı belli olan bazı Genel Üretim Giderlerin imalata yüklenmesi isteğe bağlıdır. ( Çalışmayan Makinelerin Amortismanı Gibi )

 

MALİYET DAĞILIMLARI : Üretim işletmelerinde üretilen mamulün birim ve toplam maliyetinin belirlenebilmesi için üretimle ilgili yukarıda sayılan giderlerin dağıtımının yapılması gerekir. Giderlerin dağıtımı 3 aşamada gerçekleşmektedir. Bunlar ;

 

1. Dağıtım : Giderlerin ( Ortak Gider, Endirekt Gider ) bütün gider yerlerine Dağıtımıdır.

 

2. Dağıtım : Yardımcı Üretim ve Yardımcı Hizmet gider yerlerinde toplanan giderlerin, esas üretim gider yerlerine dağıtılmasıdır.

 

3. Dağıtım : Esas Üretim Gider yerlerinde toplanan giderlerin, üretilen mamuller ve yarı mamuller arasında dağıtılmasıdır.

 

Esas Üretim Gider Yerleri : Mamul ve Hizmet Üretiminde, Mamulün özünü oluşturan hammaddelerin işlendikleri ve şekil verilerek mamul hale dönüştükleri yerlerdir. Örneğin, Bir mobilya üretiminde, doğrama, montaj, döşeme ve boyama gibi.

 

Yardımcı Üretim Gider Yerleri : Esas üretim gider yerlerinin faaliyetlerini sürdürebilmesi için gerekli bir kısım girdileri üreten gider yerleridir. Esas üretim gider yerlerine girdi sağlayan elektrik santrali, buhar dairesi gibi.

 

Yardımcı Hizmet Gider Yerleri : Tüm gider yerlerine hizmet sağlayan birimlerdir. Bakım onarim, Yemekhane, Kreş gibi.

 

Giderlerin Birinci Dağıtımı : Birinci Dağıtımda, giderlerin gider yerleri bazında dağıtımı yapılarak, her bir gider yerinde toplanan gider miktarının belirlenmesi sağlanır. Böylece Maliyet muhasebesinin amaçlarından birisi olan, maliyetlerin gider yerleri ve mamul birimleri itibariyle oluşumunu izlemek ve maliyet kontrolünü gerçekleştirmek mümküm olacaktır.

Üretimle ilgili giderlerin gider yerlerine dağıtımında, direkt giderler yani direkt ilk madde ve malzeme giderleri ile direkt işçilik giderleri, gider yerlerine doğrudan yüklenebilir. Çünkü direkt giderler, sadece esas üretim gider yerlerinde ortaya çıkmaktadır.

Endirekt giderlerin yani genel üretim giderlerinin gider yerine dağıtımı ise doğrudan yapılamaz. Bunların gider yerlerine dağıtılabilmesi için dağıtım ölçülerine gerek vardır.

Dağıtım ölçüsü, gider yerlerine endirekt giderlerin dağıtılmasında kullanılan bir takım anahtarlardır. Örneğin, Elektrik Gideri için Ampul sayısı, Isıtma Gideri İçin m2 gibi.

Endirekt Giderlerin gider yerlerine dağıtımında dağıtım oranları kullanılır. Dağıtım oranları aşağıdaki şekilde hesaplanır.

 

Dağıtım Oranı : Dağıtılacak Endirekt Gider / Dağıtım Ölçüsü

 

Dönem Boyunca ortaya çıkan direkt giderler doğrudan, endirekt giderler ise dağıtım yapıldıktan sonra  Gider Dağıtım Tablosu Adı verilen bir tabloyla yerleştirilir. Böylece, bir dönemde işletme faaliyetleri ile ilgili olarak ortaya çıkan giderlerin hem çeşit hemde gider yerlerine dağılımını toplu olarak bir arada görmek mümkün olur.

 

 

Birinci Dağıtım Yöntemi Örnek : Kafkasya Limited Şirketinin bazı bilgileri Aşağıdaki gibidir.

 

 

Gider Yeri 

Tutarı

Dağıtım Ölçüsü

 Aydınlatma Gideri

800

Ampul Sayısı

 Yakıt Giderleri

600

Petek Sayısı

 
 
 
 

Dağıtım Yerleri 

Ampul Sayısı

Petek Sayısı

 Yemekhane

6

10

 ( A ) Atölyesi

4

6

 ( B ) Atölyesi

10

14

 

 

 

 Toplam

 20

 30

 
 
 
Bu Verilere Dayanarak Aydınlatma ve Yakıt Giderlerinin Dağıtımının Yapılması.
 
 
Giderlerin Birinci Dağıtım Yöntemi Örnek Çözümü : 
 
Tabloda verilen giderlerin Birinci ( 1 ) Dağıtımını yaparken, ( Aydınlatma Gideri : Ampul Sayısı)’na göre ; Yakıt Giderlerinin Birinci ( 1 ) Dağıtımı Yapılırken, ( Yakıt Gideri : Petek Sayısı)’na  göre dağıtılacaktır.
 
A) Aydınlatma Giderlerinin Dağıtımı :
 
Birim Aydınlatma Gideri : Toplam Aydınlatma Gideri / Toplam Ampul Sayısı
 
Birim Aydınlatma Gideri : 800 TL / 20 Ampul : 40 TL
 
Yemekhane İçin : 6 Ampul * 40 TL : 240 TL
 
( A ) Atölyesi için : 4 Ampul * 40 TL : 160 TL
 
( B ) Atölyesi için : 10 Ampul * 40 TL : 400 TL 
 
 
B) Yakıt Giderlerinin Dağıtımı :
 
Birim Yakıt Gideri : Toplam Yakıt Gideri / Toplam Petek Sayısı
 
Birim Yakıt Gideri : 600 TL / 30 Petek : 20 TL
 
Yemekhane İçin : 10 Petek * 20 TL : 200 TL
 
( A ) Atölyesi için : 6 Petek  * 20 TL : 120 TL
 
( B ) Atölyesi için : 10 Petek * 20 TL : 200 TL 
 
Yemekhanenin Toplam Gideri : 200 TL + 240 TL : 440 TL

 

( A ) Atölyesi Toplam Gideri : 120 TL + 160 TL : 280 TL

 

 

 

( B ) Atölyesi Toplam Gideri : 280 TL + 400 TL :680 TL

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Etiketler:

” Birinci Dağıtım Yöntemi ”  1 kişi tarafından yanıtladı

  1. Senem
    7 Mayıs 2017, 14:44

    acil giderlerin 2.dağıtımıyla ilgili bi örnek lazım lütfen yardımcı olabilir misiniz?

Cevap Yaz