101 Alınan Çekler Hesabı, Çekler, yazılı değerleri...
Dönem Başı İşlemleriİşe Başlama Bilançosunun Düzenlenmesi
Dönem Başı İşlemleri, envanter çıkarmayı, bilanço günü, günündeki varlıkları, alacakları ve borçları saymak ölçmek tartmak ve değerlemek sureti ile kesin bir şekilde ve detaylı olarak tespit etmek şeklinde tanımlanmıştır. işletmenin hesap döneminin açılış envanteri aslında bir önceki hesap döneminin kapanış envanterinden kaynaklanmaktadır. Faaliyetleri devam eden işletmelerde her dönemin sonunda yapılan envanter, izleyen yılın dönem başı envanteri yerine geçmektedir. Örneğin 01.01.2020 yılının dönem başı envanteri aslında 31.12.2019 yılında çıkartılan dönem sonu envanteri ile aynıdır.
Dönem başı envanteri veya açılış envanterinden sonra ortaya çıkan bilgilerden faydalanarak dönem başı bilançosu hazırlanır. İşletmenin, dönem başındaki varlık ve kaynaklarının nelerden oluştuğunu gösterebilmek amacı ile hazırlanmış olan bilançoya Dönem Başı Bilançosu denir.
Örneğimizdeki işletmenin açılış bilançosu verilmiştir.
Yukarıdaki bilançoda işletmenin varlık ve kaynakları birbirine eşittir. Bu bilançoda yer alan hesaplar için yapılacak yorumlar aşağıda verilmiştir. Şu an itibari ile bu hesaplardaki parasal tutarlar bu hesapların açılış tutarları olmaktadır. Aktif hesaplar bilançonun sol yani aktif tarafında pasif hesaplarda bilançonun sağ yani pasif tarafında yer almaktadır.
Bilançonun aktif tarafında yer alan 103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabının isminin sonunda eksi işareti olmasından dolayı bu hesap bir aktif düzenleyicidir. Tüm aktif düzenleyici hesaplar gibi bu hesapta bilançonun sol yani aktif tarafında yer alır fakat hesaba para girişi ve çıkışı açısından ters yani pasif karakterli oldukları için de bilançoda bu gibi hesapların parasal tutarları parantez içinde gösterilir. Parantez içinde bu tutarların anlamı, eksidir ve bilançoda bulundukları tarafın toplamından çıkartılacaktır.
Anlatılanlar 501 Ödenmemiş Sermaye Hesabı içinde geçerlidir. Bilançonun sağ tarafında yer alan fakat isminin sonunda eksi işareti olmasından dolayı bilançoda bulundukları tarafa göre ters karakterde çalışan bu hesaplara pasif düzenleyici hesaplar adı verilir. Bu hesabın parasal tutarının parantez içinde yer almasının nedeni, bu tutarın pasif taraf toplamından düşülmesi gereğindendir.
2… yılının hesap dönemi açılış bilançosundan kaynaklanarak hazırlanacak olan açılış kaydı ise aşağıda verilmiştir.
Açılış kaydındaki hesap ve sayılar, açılış bilançosundaki hesap ve sayılardan oluşmaktadır. Asıl önemli olan konu ise, açılış bilançosunda yer alan hesapların ve bu hesaplara ait sayıların, bir önceki yılın diğer bir deyişle bir önceki hesap döneminin kapanış bilançosundaki hesap ve bunlara ait sayılarla aynı olduğu asla unutulmamalıdır.
Aslında geçmişten beri gelen bir işletmenin herhangi bir hesap dönemine ait açılış bilançosundaki hesap ve sayılar, bir önceki hesap döneminin, Kesin Mizanın, Kapanış Bilançosu ve Kapanış Kaydı ile aynı olduğudur. Yani 2019 Yılının Kesin Mizanı, Dönemi Sonu Kapanış Bilançosu ve Kapanış Kaydı ile 2020 Yılının Hesap Dönemi Açılış bilançosu ile Açılış Kaydındaki hesap ve bu hesaplara ait parasal tutarların kesinlikle aynı olduğudur.
Açılış Kaydında yer alan 100 Kasa Hesabının yanı sıra 102 Bankalar, 120 Alıcılar ve 153 Ticari Mallar Hesapları aktif hesaplardır. Bu yüzden bu hesaplar aktif karakterli olup, ilk defa daima borç taraftan açılırlar ve hiçbir şekilde alacak bakiyesi vermezler. Bu yüzden yapılan açılış kaydında bu hesaplar kaydın sol yani borç tarafında yer almışlardır.
Yine bu kayıtta yer alan 300 Banka Kredileri, 320 Satıcılar, 321 Borç Senetleri ve 500 Sermaye Hesapları da pasif hesap adını alırlar. Pasif hesaplar pasif karakterli oldukları için bu hesaplar ilk defa açılırken alacak taraftan açılırlar ve hiçbir zaman asla borç bakiyesi vermezler. Bu yüzden yazılan açılış kaydında bu hesaplar kaydın sağ yani alacak tarafında yer almışlardır.
Açılış kaydında yer alan 103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı bilançoda aktif tarafta yer almasına karşın, aktif düzenleyici bir hesap olmasından dolayı hesabın karakteri yani para girişi ve çıkışı açısından pasif karakterlidir. Bu yüzden hesabın ilk açılışı pasif karakterli hesaplarda olduğu gibi alacak tarafından olacağından açılış kaydında kaydın sağ yani alacak tarafında yer almıştır.
Yine aynı şekilde 501 Ödenmemiş Sermaye Hesabı bilançoda pasif tarafta yer almasına karşın, pasif düzenleyici bir hesap olmasından dolayı hesabın karakteri yani para girişi ve çıkışı açısından aktif karakterlidir. Bu yüzden hesabın ilk açılışı aktif karakterli hesaplarda olduğu gibi borç tarafından olacağından açılış kaydında kaydın sol yani borç tarafında yer almıştır.
Hem açılış bilançosunun hem de alış kaydının yapılması sonucu hesap dönemi açılmış olur. Yapılan açılış kaydından sonrada ilgili hesapların parasal tutarları defteri kebirlere işlenmelidir. açılıştan gelen ilgili hesapların kebirleri veya ( T ) cetvelleri aşağıda verilmiştir.
Yukarıda verilen kebirlerden de anlaşılacağı üzere aktif karakterli hesaplar sol yani borç taraftan, pasif karakterli hesaplar ise sağ yani hesabın alacak tarafından açılmışlardır.
DÖNEM İÇİ İŞLEMLERİ
Örneğimizde ele alınacak dönem içi muhasebe olayları aşağıda verilmiştir. Bu olaylarla ilgili olarak ilk önce ilgili işlemlerdeki
Cevap Yaz |
|