101 Alınan Çekler Hesabı, Çekler, yazılı değerleri...
Muhasebe SüreciMuhasebe Süreci; İşletmelerin mali nitelikteki işlemlerine ilişkin bilgiler, muhasebe tarafından belirlenmekte, izlenmekte ve raporlanmaktadır. Muhasebenin bu fonksiyonlarını yerine getirebilmesi belli süreci gerektirir, Bu sürece Muhasebe Süreci Denir. Muhasebe Sürecinin başlaması ile tamamlanması arasında geçen süreye Muhasebe dönemi Denir. Muhasebe dönemi bir yıl olabileceği gibi bir yıldan daha kısa da olabilir. Ülkemizde vergi Kanunlarına göre, Muhasebe Dönemi bir takvim yılı olarak belirlenmiştir. Buna göre, Muhasebe dönemi 1 Ocakta başlar, 31 Aralıkta sonra erer. Yeni işe başlayan işletmelerde muhasebe dönemi, işe başlama tarihi ile yıl sonu arasında kalan süredir.
Muhasebe Sürecinin Aşamaları
|
|
AÇIKLAMA |
TUTAR |
|
BORÇ |
ALACAK |
||
|
Açıklama |
|
|
TOPLAM |
|
|
Bir işlemin yevmiye defterine kaydedilmeden önce yazıldığı, yetkili imzaları taşıyan ve bir yevmiye maddesindeki içeren fişe " Muhasebe fişi " Denir. İşletmeler işlemleri ile ilgili kayıtları esas defter olan yevmiye defterine geçirmeden önce VUK Madde 219 Maddesinde Belirtildiği gibi kayıt hükmünde olan muhasebe fişlerine geçirebilirler. bir Muhasebe fişinde borçlu ve Alacaklı hesabı, Borçlu ve Alacaklı tutarları ve açıklamayı yazmaya yarayan bölümler bulunur.
Defteri Kebir ( Büyük Defter ) Kayıt
Defteri Kebir, Yevmiye Defterine geçirilmiş olan işlemler buradan alarak usulüne göre hesaplara dağıtan ve tasnifli olarak bu hesaplarda toplayan defterdir. Defteri Kebir, TTK ve VUK bakımından tutulması zorunlu defterlerdendir. Ancak defteri Kebirde yapılan tasnif olmaksızın muhasebenin görevini yerine getirilmesi mümkin olmadığından, Bu defterin yasal zorunluluk olmasa da pratik nedenlerle tutulmasının kaçınılmaz olduğu açıktır.
Defteri Kebir, Bilanço kalemlerinden aynı türden olanların artış ve eksilişlerini izlemek için kullanılan hesap adı verilen çizelgelerden oluşur. Defteri Kebir Sayfaları Numaralıdır. Açık Şekilde; Defterin Karşılıklı iki sayfasına aynı muara verilir. Sayfanın üzerine o sayfada yer alan hesabın kod Numarası ve ismi yazılır.
( HESAP ADI ) HESABI
TARİH |
MADDE NO |
AÇIKLAMA |
TUTAR |
TARİH |
MADDE NO |
AÇIKLAMA |
TUTAR |
|
|
|
|
|
|
|
|
Aylık Mizanların Düzenlenmesi
Yevmiye Defterine tarih sırasına göre kaydedilen işlemlerin defteri kebire ve yardımcı defterlere, matematiksel açıdan, doğru aktarılıp aktarılmadığı kontrol etmeye yarayan bir çizelgedir. Kontrol, yevmiye defterine rakamsal büyüklüğün defteri kebirde de oluşup oluşmadığını denetlenmesi temeline dayanır.
Mizan Hesapların adlarının, Borç ve Alacak ile kalanlarının yer aldığı bir listedir.
KAFKASYA LİMİTED ŞİRKETİ 01.01.2… – 31.01.2… TARİHLİ AYLIK MİZANI
|
HESAP İSMİ |
TUTAR |
KALAN |
||
BORÇ |
ALACAK |
BORÇ |
ALACAK |
||
|
|
|
|
|
|
|
TOPLAM |
|
|
|
|
Mizan Hesaplarının, Borç Tutarı, Alacak Tutarı ve Kalanların Borç ve Alacak Tutarları Birbirine eşit olmak zorundadır.
Dönem Sonu Envanter İşlemlerinin Yapılması
Dönem Sonunda düzenlenen genel geçici mizanda yer alan hesapların kalanları işletmenin o dönem içindeki çalışmaları sonucunda öz sermayesinde meydana gelen artış veya azalışı tam olarak gösteremez. Öz sermayedeki değişikliği gösterir duruma gelebilmeleri için sözü geçen kalanlar ile işletmenin o andaki bütün mevcut, alacak ve borçlarının gerçek miktarları arasında var olabilecek farkların ortadan kaldırılması gerekir. Bunun sağlanabilmesi envanter çıkarılmasına bağlıdır. " Envanter Çıkarmak " saymak, ölçmek, tartmak ve değerlemek suretiyle işletmeye dahil ekonomik değerleri ( Mevcutlar, Alacaklar, Borçlar ) kesin ve ayrıntılı olarak saptamaktır. Bu işlemlere " Muhasebe Dışı Envanter " Denir. Muhasebe dışı envanter sırasında saptanan varlıklar ve borçlar ile hesap kalanları arasındakı farkların giderilmesi, sonuç hesaplarının kapatılacak dönem kar veya zararının saptanması ve benzeri işlemler ise " Muhasebe içi Envanter İşlemleri " Denir.
Kesin Mizanın Düzenlenmesi
Muhasebe içi envanter işlemleri yevmiye defteri ve defteri kebire işlendikten ve sonuç hesapları kar ve zarar hesabına aktarılarak kapatıldıktan sonra " Kesin Mizan " denilen ve kalanlarından bilanço oluşturulan dönemin son mizanı düzenlenir.
KAFKASYA LİMİTED ŞİRKETİ 01.01.2… – 31.12.2… TARİHLİ KESİN MİZANI
|
HESAP İSMİ |
TUTAR |
KALAN |
||
BORÇ |
ALACAK |
BORÇ |
ALACAK |
||
|
|
|
|
|
|
|
TOPLAM |
|
|
|
|
Dönem Sonu bilançosunun Düzenlenmesi
Kesin mizandaki hesap kalanları işletmenin bilanço günündeki varlık ve kaynaklarının gerçek miktarını gösterir durumdadır. Mevcut ve Alacak hesapları Borç Kalanı, Sermaye ve Borç Hesapları Alacak Kalanı vereceğinden; Kesin Mizanın Borç Kalanları Bilançonun aktifini ( Aktifi Düzenleyici Hesaplar eksi olarak gösterilir ) Alacak Kalanları da Pasifini ( Pasif Düzenleyici Hesaplar eksi Olarak gösterilir ) Oluşturur.
Gelir Tablosunun Düzenlenmesi
Sonuç Hesaplarından yararlanarak işletmenin o döneme ait " Gelir Tablosu " düzenlenir. Aşağıda Gelir Tablosunun ana yapısı verilmiştir.
GELİR TABLOSU
Brüt Satışlar
Satış İndirimleri (-)
Net Satışlar
Satışların Maliyeti (-)
Brüt Satış Karı veya Zararı
Faaliyet giderleri (-)
Faaliyet Karı veya Zararı
Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar
Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar (-)
Finansman Giderleri (-)
Olağan Kar veya Zarar
Olağandışı Gelir ve Karlar
Olağandışı Gider ve Zararlar (-)
Dönem Karı veya Zararı
Dönem Net Karı veya Zararı
Dönem Hesaplarının Kapatılması
Dönemsellik Kavramı Gereğince Her Hesap dönemi diğerinden bağımsız olduğundan, envanter işlemleri tamamlanıp, kesin mizan ve kesin mizan kanlarına dayanarak bilanço düzenlendikten sonra; o döneme ait hesapların kapatılarak hesep döneminin sona erdirilmesi gerekir. Hesabın kapatılması için borç ve alacak toplamlarının birbirine eşit duruma getirilmesi gerekir. Buna göre dönem sonunda Borç kalanı veren hesaplar bu kalanlar kadar alacaklandırılır, Alacak kalanı veren hesaplarda bu kalanlar kadar borçlandırılırsa bütün hesaplar kapanmış olur.
Yeni Dönem Geçiş ( Hesapların Açılması – Açılış Fişi )
Sürekli olan işletme Ömrünün belli aralıklarla bölünmüş parçalarını oluşturan hesap dönemlerinden birinin bitiş anı kendisinden sonraki dönemin de başlayış anıdır. Bu Nedenle işletmenin bir dönemin sonundaki durumu il o dönemi izleyen dönem başındaki durumu birbirinin aynısıdır. Yeni Dönemin İşlemleri, İşletmenin Dönem başındaki durumunun kayıtlara alınması ile başlar. Dönem başı durumunun kayıtlara alınması için önceki dönemin sonunda yapılan kaydın tersi yapılarak eski dönem defterinde kapatılan hesaplar, aynen ve yeniden yeni dönem defterinde açılmış olur.
İşe Başlama Bilançosunun Düzenlenmesi